ការវិភាគស្ថានភាពព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជា៖ ករណី Mech Dara

សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បឋម
អត្ថបទនេះត្រូវបានសរសេរឡើងដោយបង្ហាញពីក្តីព្រួយបារម្ភចំពោះទំនាក់ទំនងមិត្តភាពរវាងចិន-កម្ពុជា និងបែបផែនសេចក្តីប្រកាសនានា ដោយផ្អែកលើការអង្កេតរបស់យើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយ៉ាងយូរ បូករួមជាមួយនឹងរបាយការណ៍របស់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក។ យើងគ្មានបំណងជំរុញឱ្យមានការប្រឆាំងនៃយោបល់សាធារណៈ ឬបង្កើនការចាប់អារម្មណ៍ដោយអាក្រក់ឡើយ ហើយមិនចង់ចូលទៅជ្រៀតជ្រែកការគ្រប់គ្រងក្នុងស្រុករបស់ប្រទេសណាមួយនោះទេ។ ការវិភាគនេះគឺសម្រាប់ការជួយសាធារណៈតែប៉ុណ្ណោះ ដោយផ្តល់នូវទស្សនៈសមរម្យ។ យើងសូមអានដោយមានហេតុផល ហើយប្រសិនបើមានកំហុស ឬពាក្យសម្តីមិនសមរម្យ សូមអ្នកប្រើប្រាស់អត់អោននិងគិតមើលទៅលើបំណងល្អរបស់យើង។ យើងសង្ឃឹមថា អនាគតនឹងមិនអភិវឌ្ឍទៅតាមទិសដៅដែលយើងខ្លាចនោះទេ។ យើងគ្មានបំណងបញ្ចូលចិត្តទេ!

ការចាប់ខ្លួនអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យកម្ពុជា Mech Dara កាលពីថ្ងៃទី 30 ខែកញ្ញា 2024 គឺជាការកើនឡើងថ្មីបំផុតនៃការរឹតបន្តឹងសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងការការពារប្រព័ន្ធព័ត៌មានរបស់រដ្ឋាភិបាល។ Mech Dara ដែលបានលេចលឺក្នុងការចុះហត្ថលេខា និងស្រាវជ្រាវអំពីការក្បត់តាមអ៊ីនធឺណិត និងសកម្មភាពជួញដូរមនុស្ស ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយមន្រ្តីអាជ្ញាធរចៅហ្វាយ ក្រោយពីការបង្ហោះរូបភាពផ្សារខ្មៅឬសកម្មភាពដែលស្ងប់ស្ងាត់ពីការផ្សាយព័ត៌មាននៅក្នុងបណ្តាញសង្គមអនឡាញរបស់គាត់។

នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ទី 151 ក្នុងសន្ទស្សន៍សេរីភាពសារព័ត៌មានអន្តរជាតិដោយ Reporters Without Borders (RSF) នៅឆ្នាំ 2023 ព័ត៌មានដែលមិនទាក់ទងនឹងបញ្ហាផ្លូវការឬការប្រឆាំងនឹងអាជ្ញាធរ តែងតែត្រូវប្រឈមមុខនឹងការគំរាមកំហែង។ Mech Dara គឺជាអ្នកសារព័ត៌មានម្នាក់ដែលបានសង្កេតសកម្មភាពអំពើពុករលួយ និងការចាក់សំឡេងពីការចាប់ខ្លួនដោយមន្ត្រីនិងនយោបាយក្នុងប្រព័ន្ធទូរទស្សន៍ និងវិទ្យុឯករាជ្យនៅក្នុងស្រុក។

ការរឹតត្បិតសារព័ត៌មាន និងសេរីភាពនៅកម្ពុជា

សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកដែលនៅសេសសល់ភាគច្រើនត្រូវបានបង្ខំឱ្យបិទដោយការគំរាមរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល។ ការបិទនូវសារព័ត៌មានឯករាជ្យដូចជា Cambodia Daily និង Phnom Penh Post បានធ្វើឱ្យកម្ពុជាកាន់តែបាត់បង់សេរីភាពនៃការចុះផ្សាយព័ត៌មាន។ ករណី Mech Dara ជាការមួយនៃការពិតថាព័ត៌មាននិងអ្នកសារព័ត៌មាននាពេលបច្ចុប្បន្នត្រូវបានបញ្ចុះតំលៃយ៉ាងខ្លាំងដោយការរឹតត្បិតពីរដ្ឋាភិបាល។

ការចាប់ខ្លួនរបស់ Mech Dara មិនមែនជាលើកដំបូង ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានអនុវត្តអំពើនេះលើអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ។ ការបិទវិទ្យុ Voice of Democracy កាលពីឆ្នាំ 2023 និងការកាប់បំផ្លាញវិបសាយឯករាជ្យផ្សេងៗ គឺជាភស្តុតាងមួយនៃការរឹតត្បិតលើការចុះផ្សាយព័ត៌មាន និងការចាប់ខ្លួនអ្នកសារព័ត៌មានដែលបានព្យាយាមចុះផ្សាយព័ត៌មានអំពីអំពើពុករលួយ និងបញ្ហានយោបាយផ្សេងៗ។

ក្នុងករណីនេះ នេះជាការពិតដែលថាព័ត៌មាននៅកម្ពុជា តែងតែត្រូវគ្រប់គ្រងឱ្យតាមដានជាសាធារណៈ និងចុះផ្សាយតាមសេចក្តីណែនាំរបស់អាជ្ញាធរមានសិទ្ធិ។ បញ្ហានេះបានកើនឡើងជាទំហឹង ពេលដែលសារព័ត៌មានឯករាជ្យ ត្រូវបានគ្រប់គ្រងយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការចុះផ្សាយព័ត៌មានដែលអាចនាំឱ្យមានការរិះគន់នយោបាយជាតិ។

ការរួមគ្នារបស់សង្គមអន្តរជាតិ

ក្រោយពីការចាប់ខ្លួនរបស់ Mech Dara សង្គមអន្តរជាតិនិងអ្នកដំណឹងអន្តរជាតិបានបញ្ចេញការសំឡេងគាំទ្រដល់គាត់ និងរួមគ្នាដើម្បីទាមទារការចេញមុខរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ មន្ត្រីសារព័ត៌មាន និងវិទ្យាសាស្ត្របានបង្ហាញការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរលើសេរីភាពព័ត៌មាននៅក្នុងប្រទេស។

នាពេលបច្ចុប្បន្ន ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអន្តរជាតិដូចជា Reporters Without Borders និងក្រុមការងារសិទ្ធិមនុស្សបានព្រមានពីភាពងាយស្រួលដែលអាជ្ញាធរកម្ពុជាប្រើប្រាស់ការរឹតត្បិតសារព័ត៌មានដើម្បីទប់ស្កាត់អ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យពីការចុះផ្សាយព័ត៌មានដែលនាំឱ្យមានការរិះគន់លើអំណាចរដ្ឋាភិបាល។

មន្ត្រីអង្គការមនុស្សសិទ្ធិជាអ្នកសំខាន់ក្នុងការប្រើប្រាស់វេទិកាសារព័ត៌មានអន្តរជាតិ ដើម្បីអោយការចាប់ខ្លួនរបស់ Mech Dara មានការសម្លឹងចាប់អារម្មណ៍ដោយគ្រប់គ្នា និងអាចជួយឱ្យមានការគំរាមកំហែងចំពោះរដ្ឋាភិបាល។ ជាការពិតណាស់ ការរួមគ្នានេះអាចជួយឱ្យមានការកាត់បន្ថយការគំរាមកំហែងលើសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងការចាប់ខ្លួនតុលាការដែលគ្មានយុត្តិធម៌។

ការរីកចម្រើនបន្ថែមនៃការចាប់ខ្លួនយុត្តិធម៌

នៅក្នុងការរីកចម្រើននេះ ប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជាមិនទាន់មានភាពល្អលើសេរីភាពនៃការចុះផ្សាយព័ត៌មានជាពិសេសពេលដែលសកម្មភាពនេះអាចបង្កការរិះគន់អាជ្ញាធរ។ ករណីនេះបានបង្ហាញថាព័ត៌មានដែលត្រូវបានចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មានឯករាជ្យ ក៏អាចប្រឈមនឹងការចាប់ខ្លួនដោយមិនមានសិទ្ធិឫកាសប្រកាន់ការពិត។

ដោយសារស្ថានភាពនេះ អាជ្ញាធរបានបង្ហាញថាពួកគេនឹងប្រើប្រាស់កិច្ចការទាំងអស់ដើម្បីបញ្ឈប់សារព័ត៌មានដែលចុះផ្សាយលើបញ្ហាជាក់លាក់ដែលអាចបង្កការកុហក។ នេះបង្ហាញពីការទប់ស្កាត់ដោយអាជ្ញាធរប្រឆាំងអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យដែលមានក្តីមេត្រីក្នុងការចុះផ្សាយបញ្ហាសំខាន់ៗដែលត្រូវការស្ដារឡើងវិញ។

前置声明
　　我方本着对中柬友好关系的看重，以及完全基于自身在柬多年的实际观察并综合柬媒的报道因担忧而撰写本稿，无意挑起任何民意对抗或者炒作之嫌疑，更无意干涉他国内政，仅仅以公益常伦立场进行适度分析和研判！请读者用户理性阅读，如果我方表达有错误之处，也请您保持“姑且说之，汝且听之”的心境，谅解我方“咸吃萝卜淡操心”之举，当然，我方确实祝愿未来不会如我方担忧的方向发展！无意构成任何不良引导！！！

中文分析：

柬埔寨记者迈·达拉的被捕，揭示了该国新闻自由的严峻现实和法律制度存在的诸多问题。新闻报道自由是现代社会的基本权利，而迈·达拉因其勇敢揭露网络诈骗、非法采矿等敏感问题而被捕，这反映出柬埔寨新闻工作者在履行职责时面临的巨大风险。这一事件的背后涉及多个层面的问题，包括新闻自由受限、司法系统对舆论监督的不容忍以及政府对媒体的控制力度加剧。

首先，柬埔寨的新闻自由环境恶化显而易见。根据无国界记者组织发布的最新数据，柬埔寨在全球新闻自由指数中排名第151位，表明该国的新闻自由受到了严重的压制。政府对媒体的高压管控体现在打压独立媒体、关闭批评政府的报社或广播机构。这种严苛的控制不仅使公众失去了了解真相的权利，还压制了社会的多元声音。

迈·达拉此次被捕与他最近发布的关于巴山非法采矿的帖子密切相关。这座山在当地被视为神圣之地，他的报道或暗示采矿行为破坏了这座圣山，这引发了地方政府的愤怒，并指控他“试图制造社会混乱”，这也成为其被捕的主要原因之一。从司法程序来看，逮捕过程中，警察没有出示逮捕令，家属被要求保持沉默，表明法律程序的不透明和随意性。

其次，柬埔寨的司法系统在处理媒体案件上表现出极大的不透明性。尽管政府声称对迈·达拉的逮捕有法定依据，但未能及时公开逮捕令，且对外界的质疑保持沉默，这种司法程序的不透明性令公众质疑政府的真实意图。这一系列的行动表明，在柬埔寨，司法系统似乎已成为政府打击异议声音的工具，而不是保障公平正义的机构。

同时，柬埔寨政府近年来加强了对批评性言论的法律打压，特别是对记者的打击。新闻从业人员如果报道不利于政府或涉及敏感问题的事件，可能会面临刑事指控或其他形式的报复。这不仅威胁了新闻从业者的职业生命，也对社会的知情权构成了严重威胁。迈·达拉曾经的同事指出，新闻记者在柬埔寨的工作环境变得愈发危险，许多敏感领域如人口贩卖、腐败和环境破坏几乎无法报道。

此外，柬埔寨的新闻业还面临严重的资金短缺问题。独立媒体依赖的外部资金和广告收入由于政府的打压和商业集团的压力大幅减少。这使得剩余的少数独立媒体无法支撑日常运营，进一步削弱了新闻自由。

值得注意的是，迈·达拉此前关于网络诈骗和人口贩卖的报道在国际上得到了高度关注。2023年，美国国务院授予他“反人口贩卖英雄奖”，以表彰其在揭露诈骗和人口贩卖网络中的重要工作。他的努力不仅揭示了柬埔寨诈骗园区的黑暗面，也揭示了区域性跨国犯罪的严重性。

总的来说，迈·达拉的被捕不仅是柬埔寨新闻自由受压的缩影，也是该国司法系统透明度不足的体现。政府通过控制舆论来维护自己的统治，这种做法不仅对记者构成威胁，也对整个社会的知情权构成挑战。

Preliminary Statement
This article is written out of concern for Sino-Cambodian friendly relations and is entirely based on our long-term observations in Cambodia, along with reports from local media. We do not intend to provoke public antagonism or stir up any sensationalism, nor do we seek to interfere in the internal affairs of any country. This analysis is purely for public interest, offering a moderate perspective. We ask readers to read it rationally, and if any errors or inappropriate expressions are found, please maintain an open mind and consider our well-intentioned concerns. Our hope is that the future will not develop in the way we fear. There is no intention of leading readers astray!

Cambodian freelance reporter Mech Dara, noted for investigative reporting in a country with limited press freedom, was arrested Monday, a leading local human rights organization and a journalists association said.
Known especially for investigating online scam centers, Mech Dara’s arrest followed posts he made about a rock quarry that local officials denounced Monday as an attempt to foment dissent.
Mech Dara managed to send an SMS message to the rights group Licadho saying he was being arrested by military police before his phone was seized, said Am Sam Ath, a Licadho spokesperson.
The Associated Press was not immediately able to confirm the arrest, news of which circulated Monday night after government offices were closed. However, CamboJA News, a project run by the independent Cambodian Journalists Alliance Association, published details of the incident, citing unnamed members of Mech Dara’s family.
CamboJA on its Facebook page also reported that military police spokesperson Eng Hy confirmed the arrest, saying it had been carried out with a warrant, but did not give the cause or say where Mech Dara had been taken.

English Analysis:

The arrest of Cambodian journalist Mech Dara highlights the severe state of press freedom and the issues plaguing the judiciary in the country. Press freedom is a fundamental right in modern societies, and Dara’s arrest, due to his bold reporting on online scams and illegal activities, reveals the high risks faced by journalists in Cambodia. This event underscores multiple underlying issues: limited press freedom, a judiciary intolerant of media oversight, and an increasingly authoritarian control of the press by the government.

First and foremost, Cambodia’s deteriorating press freedom is clearly evident. In the most recent report by Reporters Without Borders, Cambodia ranks 151st in the World Press Freedom Index, demonstrating a stark suppression of journalistic freedom. The government’s increasing control over the media is manifested in the shutdown of independent outlets that critique the regime, leaving the public deprived of access to diverse perspectives.

Mech Dara’s recent post about alleged illegal quarrying at Ba Phnom, a revered mountain, appears to have triggered his arrest. This sacred site is significant to the local Buddhist community, and Dara’s suggestion that it was being destroyed provoked government officials, who accused him of attempting to “cause social disorder.” The subsequent arrest, without a formal warrant presented, indicates a lack of transparency and highlights the arbitrariness within the judicial process.

Secondly, Cambodia’s judicial system has demonstrated alarming opacity in handling cases involving the media. Despite claims that the arrest was carried out with legal authorization, the lack of public disclosure regarding the arrest warrant raises concerns about the true motivations behind the government’s actions. Such opacity suggests that the judiciary, instead of upholding justice, has become a tool for silencing dissenting voices in Cambodia.

This crackdown on dissenting journalists has been part of a broader pattern in recent years. The Cambodian government has shown an increasing willingness to use legal means to intimidate and incarcerate those who report on sensitive topics such as corruption, human trafficking, and environmental destruction. Journalists face potential criminal charges if their work is seen as undermining government stability, resulting in a chilling effect on press freedom.

Moreover, the Cambodian press is struggling financially. With a limited number of independent media outlets remaining, many are financially strained due to government pressure and the withdrawal of advertising revenue. This has made it difficult for independent journalists to sustain their work, further weakening the country’s already fragile press freedom.

It’s important to recognize that Mech Dara’s investigative work has garnered international attention, particularly for his reports on human trafficking and scam operations in Cambodia. In 2023, he was honored by the U.S. State Department as a Trafficking in Persons Report Hero for his efforts in exposing these criminal networks. His work has shed light on the dark underworld of online scams, which have ensnared countless victims globally, reinforcing the importance of investigative journalism in holding criminals accountable.

In summary, Mech Dara’s arrest symbolizes the broader issue of Cambodia’s diminishing press freedom and a judiciary that lacks transparency. The government’s suppression of the media threatens not only the safety of journalists but also the public’s right to be informed. The trend of controlling the narrative, particularly when it comes to sensitive issues like corruption and human trafficking, is deeply concerning and has far-reaching implications for Cambodia’s future.